Ti dëgjoje Bah…!

Paul Celan ishte fëmija i vetëm i një familje hebreje, prindërit e të cilit u vranë në një kamp nazist


Nga Luan Rama

Paul Celan ishte fëmija i vetëm i një familje hebre, prindërit e të cilit në vitin 1942 u çuan në një kamp nazist të shfarosjes nga ku nuk u kthyen më. Në trallisjen e madhe të kujtimeve, në vitin 1970 ai u hodh në ujërat e Senës.

Ti dëgjoje Bah…

In mémoriam për poetin Paul Celan

Ti dëgjoje Bah
Fug në sol minor
dhe pastaj shkruajte himnin tënd,
Fuga e Vdekjes për kampin e zi të shfarosjes
ku një orkestër hebrenjsh
detyrohej të luante tango
një tango për vekjen
kur njerëzit i shtynin ndërkohë drejt dhomave të gazit
një fugë me fugën që klithte për dhomat funebre
ku vetë vdekja kishte kohë që përgjonte.
Prindërit e tu shkonin duke kërkuar sytë e tu
buzët që donin t’i puthnin dhe njëherë të fundit
pa mundur t’u prekje duart tej telave me gjemba,
më kot luteshe ti fëmijë në tokën e gjelbër të Margaritës
Margaritës-Gjermani me sytë blu
nën hijen kryqit të hekurt nazist,
tymi i zi i krematorit villte kristale të hirta
etër nëpër tym
dhe nëna të mjera që ngjiteshin në qiell
Fuga jote shkruar vite më vonë
ishte një psalm i vjetër që të rëndonte plumb
brenda tij këndonin gjithë hebrejtë e botës,
askush nuk mund t’i kthente prindërit e tu,
në natën e gjatë
fuga e vdekjes të çante shpirtin
zemra jote çahej si shegë me kristale hiri,
ti luteshe natën për ta
dhe varret e hapura në qiellin e Gjermanisë,
në “in der Luft” jehonin veç këngë të vjetra jidish
nga violina të thyera që frymonin ende.
Vitet kalonin
dhe në skenat e botës ti vazhdoje të dëgjoje një toccata të Bah,
shkruaje përsëri për Fugën e Vdekjes që s’mund ta harroje,
që gjithnjë e më shumë të grishte për në botën tjetër,
të syve dhe njerëzve që s’u kthyen më
dhe kështu, një natë plot yje
më së fundi ti fluturove mbi Senë nga Ura Mirabeau
për të gjetur atë qiell të yllëzuar
ku oxhakët e vdekjes kishin heshtur tashmë
dhe nuk villnin më tymin e zi të shfarrosjes së madhe.

Përfundimi në kohë dhe me cilësi i ndërhyrjeve në objektet kulturore, mblidhet Komitetit Drejtues i EU4Culture

Takimi i radhës së Komitetit Drejtues të EU4Culture mori në shqyrtim ecurinë e punimeve në disa projekte të mëdha.

Global 360

Ibrahimaj: Mbështetje ekosistemeve të startup-eve me mbi 10 milionë euro vetëm në 3 vitet e fundit

Ministrja e Shtetit për Sipërmarrjen dhe Klimën e Biznesit, Delina Ibrahimaj, mori pjesë në edicionin e 7-të të “Startup City…

Diplovista

Hasani për ”Kathimerini”: Të thellojmë bashkëpunimin bazuar në interesat strategjike

Tri javë pas rizgjedhjes së Edi Ramës, ministri i Jashtëm i Shqipërisë, Igli Hasani vizitoi Athinën, ku u takua edhe…

Gjeopolitika

SPECIALE/ Mbahet në Pekin Simpoziumi i 10-të i Nivelit të Lartë Kinë-Vendet e Europës Qendrore dhe Lindore

“Kina dhe vendet e Evropës Qendrore dhe Lindore në një botë në ndryshim: zhvillim i përbashkët, e ardhme e përbashkët”.

OPED

Rikthim në tempullin e poezisë

Tre vite më parë, me 18 shkurt 2022 u nda nga jeta poeti Bardhyl Londo!

Profil

Koçi Tahiri, veprimtar i respektuar i elitës intelektuale dhe i politikës shqiptare

"Pishtari i Demokracisë" dhe ish-deputet (2017-2021) ka veprimtari të gjerë aktive 35-vjeçare, me karakter krahinor dhe kombëtar.

Masmedia

Përfundimi në kohë dhe me cilësi i ndërhyrjeve në objektet kulturore, mblidhet Komitetit Drejtues i EU4Culture

Takimi i radhës së Komitetit Drejtues të EU4Culture mori në shqyrtim ecurinë e punimeve në disa projekte të mëdha.