Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja mori pjesë sot në ceremoninë e rihapjes për publikun të kalasë së Bashtovës, pas restaurimit.

Gonxhja e cilësoi si një ditë të veçantë, dhe simbolike për trashëgiminë tonë kulturore.

“Jemi mbledhur për të inauguruar kalanë e Bashtovës, një ndër monumentet më të çmuara të historisë sonë, e cila nga sot merr një jetë të re. Ajo nuk është më vetëm një dëshmi e gurëzuar e së kaluarës, por shndërrohet në një hapësirë të gjallë për kulturën, artin, turizmin dhe zhvillimin e qëndrueshëm të komunitetit”, tha Gonxhja në fjalën e tij.

“E ndërtuar në shekullin XV, kjo kala përfaqëson një pikë strategjike të lidhjes së Shqipërisë me Mesdheun. Dikur ishte një portë e rëndësishme e venecianëve për shkëmbime tregtare dhe pjesë e një harte më të gjerë komunikimesh ndërkulturore që bashkonte Lindjen me Perëndimin. Sot, falë mbështetjes së Bashkimit Europian dhe programit EU4Culture, zbatuar nga UNOPS, ajo vjen para nesh e restauruar plot kujdes, duke na kujtuar se historia nuk është vetëm për t’u mbajtur mend, por për t’u rijetësuar dhe për t’u bërë pjesë e së ardhmes sonë”, u shpreh ministri.

Për herë të parë, shtoi Gonxhja, “kalaja e Bashtovës jo vetëm që është rikthyer në identitetin e saj historik, por është pajisur edhe me një qendër moderne vizitorësh, e cila ofron informacion, shërbime bashkëkohore dhe kushte për aktivitete kulturore, edukative e turistike. Qendra e vizitorëve është konceptuar si një hapësirë mikpritëse që i hap dyert çdo vizitori vendas apo të huaj, duke e shndërruar vizitën në Bashtovë në një përvojë të plotë”.

Gonxhja theksoi se, “rijetësimi i kalave shqiptare është një politikë strategjike që shkon përtej ruajtjes së thjeshtë të mureve dhe gurëve. Çdo kala e rikthyer në jetë bëhet një katalizator për zhvillimin ekonomik dhe social të zonës: krijon mundësi të reja punësimi për të rinjtë, nxit turizmin kulturor e natyror, gjallëron gastronominë tradicionale, artizanatin dhe mikpritjen lokale. Ky investim kthehet në një motor të qëndrueshëm të zhvillimit që i jep frymë komunitetit dhe gjeneron të ardhura të reja”.

Vetëm këtë vit, u shpreh ai, numri i turistëve që kanë vizituar kalatë janë rritur me 95% krahasuar me vitin 2024, ndërsa turizmi në sitet kulturore është rritur me 64%.

“Shembujt ndërkombëtarë na tregojnë se rijetëzimi i trashëgimisë është një investim me përfitime të shumta: kështjellat e Dalmacisë në Kroaci, ato të Pulias në Itali, apo të Greqisë fqinje janë shndërruar në atraksione që vizitohen çdo vit nga miliona turistë. Edhe Shqipëria duhet të jetë pjesë e kësaj harte, duke krijuar një itinerar të kalave shqiptare si një nga rrugët kulturore më të bukura të Ballkanit”, tha Gonxhja.

Ndaj, shtoi ai, “Ministria e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, në strategjinë e saj parashikon rijetëzimin e kalave si pjesë të një procesi gjithëpërfshirës mirëmenaxhimi. Ky proces nuk ndalet vetëm te restaurimi fizik i monumenteve, por përfshin edhe planifikimin e përdorimit të tyre si qendra kulturore, edukative dhe turistike. Me këtë vizion, kalatë tona nuk do të jenë më thjesht objekte muzeale, por hapësira dinamike ku zhvillohen aktivitete, ku forcohet identiteti kombëtar dhe ku krijohen mundësi konkrete për punësim dhe zhvillim lokal”.

Gonxhja nënvizoi se, “kalaja e Bashtovës, me hapësirën e saj prej mijëra metrash katrorë, është e destinuar të kthehet në një qendër multifunksionale: këtu do të zhvillohen koncerte, festivale, ekspozita, shfaqje teatrale, aktivitete edukative për fëmijët e të rinjtë, si dhe evente tematike ndërkombëtare”.

“Ky moment është një shembull i shkëlqyer i bashkëpunimit mes Shqipërisë dhe Bashkimit Europian, një model që duhet të frymëzojë edhe projekte të tjera të ngjashme. Kjo është mënyra më e mirë për të treguar se integrimi europian nuk është vetëm një proces politik, por edhe një realitet konkret që sjell rezultate të prekshme për qytetarët tanë”, përfundoi fjalën e tij ministri Gonxhja.

Burimi ATSH