Dom Nikollë Gazulli, kleriku poliglot që u vra pa gjyq

Aleksandër Xhuvani e ka quajtur Gazullin si “Babai i toponimisë shqiptare”

Kleriku, gjuhëtari, leksikografi, intelektualin, Dom Nikollë Gazulli (15 qershor 1894 – 22 mars 1946), u lind në Dajç të Zadrimës.

Mësimet e para i mori në vendlindje, ndërsa shkollën e mesme e vazhdoi në Seminarin Papnor në Shkodër. Studimet e larta i kreu në Insbruk të Austrisë.

Zotëronte gjermanishten, italishten, latinisht, greqishten e vjetër, frëngjishten dhe sllavishten.

Pas studimeve u kthye në Shqipëri. Për shkak të kryengritjes antizogiste të Dukagjinit më 1926, ku mbeti i vrarë vëllai i tij,

Nikollë Gazulli u burgos për 4 vjet në Gjirokastër. Falë ndërhyrjes së At Gjergj Fishtës, Norbert Jokl-it dhe Asdrenit, Nikollë Gazulli u lira në vitin 1930 dhe u vendos si famullitar në Shkrel.

Gjithashtu ka sherbyer si famullitar në Bogë, Zagorë, Kastrat, Koplik.

Duke shëtbyer si famullitar në shumë vende, Dom Nikollë Gazulli mblodhi mijëra fjalë të vjetra, shprehje frazeologjike, materiale onomastike e toponimike, gojëdhëna, legjenda, të cilat u botuan ne
dy vepra: “Fjalorth i ri” (fjalë të rralla të perdoruna në Veri të Shqipërisë) e perfshirë në serinë
“Visaret e Kombit”, si dhe “Fjalor Onomastik” që u botua në disa numra të revistës “Hylli i Dritës” me pseudonimin “Gelasius”.

Ka patur korrespondencë aktive me albanologun e shquar Norbert Jokl.

Aleksandër Xhuvani e ka quajtur Gazullin si “Babai i toponimisë shqiptare” ndërsa At Zef Pllumi e
kujtonte si “ekspertin më të rëndësishëm që ka pasur ndonjëherë libraria Franceskane”.

Me ardhjen e komunistëve në pushtet, Dom Nikollë Gazulli u fsheh për një vit në një shpellë për t’i
shpetuar përndjekjes.

U zbulua nga forcat e ndjekjes dhe u vra pa gjyq më 23 mars 1946 në Vrith te Malësisë së Madhe

Puna e tij shkencore, me pak përjashtime, nuk u citua gjatë regjimit komunist.

Spektakël dritash mbi lagjen “Mangalem” në Berat

Në qytetin e një mbi një dritareve në datat 24 dhe 25 dhjetor do të rikthehet “Hijet e Mangalemit” (Mangalem’s…

Global 360

SHBA kërkon zbatimin e Marrëveshjes së Ohrit mes Kosovës dhe Serbisë

Marrëveshja për rrugën drejt normalizimit të marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë, e arritur në shkurt të vitit 2023 me ndërmjetësimin…

Diplovista

Linda Rama në Katar, reflektime mbi tranzicionin, kompleksitetin global dhe përgjegjësinë e atyre që drejtojnë

Linda Rama, bashkëshortja e Kryeministrit Edi Rama zhvilloi një bisedë me Laila Humairah në Qendrën për Lidership të Katarit.

Gjeopolitika

SPECIALE/ Mbahet në Pekin Simpoziumi i 10-të i Nivelit të Lartë Kinë-Vendet e Europës Qendrore dhe Lindore

“Kina dhe vendet e Evropës Qendrore dhe Lindore në një botë në ndryshim: zhvillim i përbashkët, e ardhme e përbashkët”.

OPED

100-vjetori i themelimit të Urdhrit të Skënderbeut

Një tubim shpirtëror ishte eventi përkujtimor i 100-vjetorit të themelimit të Urdhrit të Skënderbeut dhe i shugurimit të Urdhrave të…

Profil

Elisabeta Katiaj – Zëri i gruas në biznes dhe në diasporë

Si nënkryetare e Dhomës së Biznesit të Diasporës Shqiptare, Katiaj ka ndihmuar në ngritjen e një platforme të fortë për…

Masmedia

Spektakël dritash mbi lagjen “Mangalem” në Berat

Në qytetin e një mbi një dritareve në datat 24 dhe 25 dhjetor do të rikthehet “Hijet e Mangalemit” (Mangalem’s…